تخفیف مجازات از دیدگاه دکتر علی طالع زاری

دکتر علی طالع زاری وکیل پایه یک دادگستری و استادیار دانشگاه ؛ شرایط تخفیف مجازات و جرائمی که شامل حال آن می شود را اینگونه توضیح دادند

بننابر ماده 37 قانون مجازات اسلامی می گوید در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می تواند مجازات تعزیری را به نحوی که به حال متهم مناسب تر باشد به شرح ذیل تقلیل نماید یا تبدیل کند.

نکته ای که باید مورد توجه قرار داد این است که دادگاه می تواند پس تخفیف مجازات اجباری نیست. دادگاه در شرایطی از شرایط زیر می تواند از ماده 38 تبدیل نماید.

1.تقلیل حبس به میزان 1 تا 3 درجه، یعنی حبس را می تواند یک تا سه درجه کم نماید پس حبس را نمی تواند تبدیل نماید

اختلاف نظری وجود دارد برخی قضات می گوید چون در صدر ماده 37 گفته شده در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف دادگاه می تواند مجازات تعزیری را تقلیل دهد یا تبدیل کند و این تقلیل و تبدیل مربوط به کل بندهای زیر می باشد ولی در مورد باقی بندها می گوید تقلیل و تبدیل در مورد حبس می گوید تقلیل.

ب.تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی درجه یک تا چهار

ث.تبدیل انفصال دائم به انفصال موقت به میزان 5 تا 15 سال

ت.تقلیل سایر مجازات های تعزیری به میزان یک تا دو درجه از همان نوع است یا انواع دیگر به طور مثال شلاق

دکتر علی طالع زاری در رابطه با اختلاف نظر ذکر شده این طور اظهار نظر کردند که با توجه به اینکه در صدر ماده 37، قانون گفته می تواند به شرح ذیل مجازات را تقلیل یا تبدیل نماید و از طرفی ما بر اساس اصول و قواعد باید قانون را به نفع متهم تفسیر کرد پس دادگاه می تواند از تبدیل با توجه به صدر ماده 37 استفاده نماید حبس کسی را تبدیل به جزای نقدی کند

در ادامه در ماده 38 می گوید جهات تخفیف عبارتند از

الف. گذشت شاکی یا مدعی خصوصی

ب. همکاری موثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان

پ. اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم

از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم

ت. اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار موثر

ث. ندامت، حسن سابقه یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری

ج. کوشش متهم به منظور تخفیف آثار جرم

چ. خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده یا نتایج زیان بار

ح. مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم

و تبصره یک می گوید که دادگاه مکلف است جهات تخفیف را در حکم خود قید نماید.